Quercetine, wat is het en waar is het goed voor?

Het woord quercetine -spreek je uit als kersetine- hoort. Toch is er een grote kans dat je dit veelzijdige nutriënt onbewust dagelijks inneemt. De antioxidant verstopt zich namelijk in veel verschillende soorten voedingsmiddelen.

Zo biedt die ene mooie heldere appel die je tijdens je pauze eet veel meer dan alleen een aangename smaak. Of wat dacht je van die aantrekkelijke rode ui die je toevoegt als smaakmaker in je salade; ook daarin bevindt zich quercetine. Deze stof biedt een overweldigende toegevoegde waarde aan je dagelijkse groente en fruit. Net als veel andere flavonoïden komt quercetine in de natuur gebonden aan bepaalde suikers voor, dus als glycoside. Quercetine is dan de aglycon-vorm van een aantal flavonoïde glycosiden.

De flavonoïde glycosiden hebben dezelfde structuur als quercetine, met als verschil dat ze een specifiek suikermolecule hebben op de plaats van een van quercetines hydroxylgroepen op de centrale ring (C-ring). Dit verandert de activiteit van het molecule dramatisch. In combinatie met rhamnose, rutinose, galactose en glucose vormt quercetine respectievelijk de glycosiden quercitrine (in citrusvruchten, boekweit en uien), rutine, hyperoside en isoquercetine.

Quercetine zit dus in vele groenten en fruit; echter verschilt de hoeveelheid per soort.:

Quercetine gaat deels verloren bij het koken. Ook het schillen van groenten en fruit verlaagt het flavonoïdengehalte drastisch, aangezien met name in de kleurrijke schil hoge concentraties voorkomen (flavonoïden zijn kleurstoffen van planten).

Een gemiddelde voeding levert dagelijks circa 25 a 50 mg quercetine op.

Uit een langdurig onderzoek aan de Universiteit van California bleek dat biologisch geteelde tomaten bijna tweemaal zoveel antioxidanten bevatten als conventioneel geteelde tomaten (gemiddeld 97% meer kaempferol en 79% meer quercetine)

Een hoog gehalte aan quercetine is te vinden in:

Planten	Gehalte quercetine
Kappertjes	1800 mg/kg
Lavas	1700 mg/kg
Uien (en andere looksoorten) - met name in de buitenste ringen	284–486 mg/kg
Appels	21–440 mg/kg
Bosbessen	gecultiveerd 74 mg/kg, wild 146–158 mg/kg
Boerenkool	60–110 mg/kg
Bieslook	245 mg/kg
Appelbes	89 mg/kg
Rode bosbessen	gecultiveerd 83–156 mg/kg, wild 121 mg/kg de zoete Wilde lijsterbes (85 mg/kg)
Zwarte bessen	69 mg/kg
Duindoorn	62 mg/kg
Empetrumbessen	gecultiveerd 53 mg/kg, wild 56 mg/kg
Bramen	45 mg/kg
Sperziebonen	39 mg/kg
Kersen	32 mg/kg
Broccoli	30 mg/kg

Quercetine beter opneembaar

Quercetine 250 is een hoogwaardig voedingssupplement dat deel mag uitmaken van onze supplementen-familie. Het bestanddeel van Quercetine 250 is Quercefitne. Om de opname van quercetine te verbeteren is door producent Indena het gepatenteerde Quercefit® ontwikkeld.

Indena is een toonaangevend bedrijf dat zich richt op de ontwikkeling van hoogwaardige bestanddelen voor de gezondheidsvoedingsindustrie. Bij het samenstellen van dit nutriënt heeft de gerenommeerde producent de opeenhoping van fytonutriënten -stoffen die van nature in planten voorkomen- met een lage opneembaarheid beperkt.

Daarnaast mengen ze de quercetine met de bouwelementen van de cel (fosfolipiden) uit zonnebloemlecithine3. Door de natuurlijke binding van bioflavonoïden met fosfolipiden ontstaat een gelijkvormig mengsel van goed opneembare stofjes. Dit resulteert in de formatie van fytosomen: kruiden die ons lichaam beter opneemt. Hierbij binden de bioflavonoïden met de fosfolipiden, waardoor ze in hoge mate worden opgenomen

Dus: quercetine wél suppleren?

Het antwoord hierop: ja, zeker weten! Het nutriënt functioneert als antioxidant, dat ons lichaam dagelijks nodig heeft.

Interactie

• Quercetine kan de bloeddruk en bloedglucosespiegel verlagen. Mensen die bloeddrukverlagers of antidiabetica gebruiken, dienen hiermee rekening te houden.
• Er zijn sterke aanwijzingen dat quercetine de enzymen CYP3A4, CYP1A1, CYP1A2, CYP2C9 en CYP2E3 remt. Quercetine kan de bloedspiegel van medicijnen verhogen die door deze enzymen worden afgebroken. Wees voorzichtig met quercetinesuppletie bij medicijngebruik; in overleg kan de medicijndosis mogelijk aangepast worden.
• Quercetine kan de bloedspiegel van medicijnen beïnvloeden (verhogen, verlagen), die substraat zijn van de P-glycoproteïne effluxpomp (P-gp). Medicijnen waarvan de opname wordt beïnvloed door P-gp kunnen beter niet in combinatie met quercetine worden gebruikt, of laat in overleg de medicijndosis aanpassen.
• Quercetine kan de bloedplaatjesaggregatie remmen. Mensen die antistollingsmedicijnen gebruiken, dienen hiermee rekening te houden. In een humane studie had fytosomale quercetine (200 mg quercetine per dag) echter geen significante interactie met antistollingsmedicijnen (acetylsalicylzuur, ticlopidine, clopidogrel, warfarine, dabigatran).
• Quercetine (een zinkionofoor) verhoogt de cellulaire opname van zink.
• Vitamine C en glutathion recyclen geoxideerde (mogelijk toxische) quercetinemetabolieten. Zorg bij quercetinesuppletie ook voor voldoende inname van vitamine C en de glutathionprecursor N-acetylcysteïne. Vitamine C kan tevens de intestinale opname van quercetine verhogen en de antivirale activiteit van quercetine versterken.
• Quercetine kan - met oxidatieve stress geassocieerde - verlaging van de intestinale calciumabsorptie normaliseren, onder meer bij veroudering, (chronische) darmontsteking, coeliakie, PDS (prikkelbaredarmsyndroom) en diabetes mellitus.
• Quercetine heeft synergetische antikankeractiviteit in combinatie met catechines in groene thee en reguliere kankermedicijnen zoals doxorubicine (borstkanker), paclitaxel (ovariumkanker, prostaatkanker), cisplatine (ovariumkanker, larynxcarcinoom, osteosarcoom, mesothelioom) (in-vitro- en dierstudies).
• Quercetine beschermt tegen alcoholgeïnduceerde oxidatieve beschadiging van levercellen door opregulatie van HO-1 (heemoxygenase-1).
• Suppletie met quercetine en langeketen omega 3-vetzuren (uit vis) beschermt significant beter tegen neurodegeneratieve ziekten zoals de ziekte van Parkinson dan suppletie met alleen visolie of quercetine (dierstudies).
• Vitamine E verbetert de opname van quercetine in de hersenen via de bloed-hersenbarrière (dierstudie).
• Quercetine verhoogt de biologische beschikbaarheid van curcumine en resveratrol.
• Quercetine heeft synergetische antimicrobiële activiteit in combinatie met sulfamethoxazol (Staphylococcus aureus), tetracycline (multiresistente Escherichia coli) en amfotericine B (Candida-species, Cryptococcus neoformans), terwijl quercetine bijwerkingen van deze medicijnen vermindert (dierstudies).
• Quercetine en meropenem hebben (in vitro) synergetische bactericide activiteit tegen carbapenem-resistente Escherichia coli en Klebsiella pneumoniae.
• Quercetine en resveratrol hebben synergetische activiteit bij het verlagen van de vetmassa en tegengaan van metabool syndroom en obesitas, mede door verlaging van oxidatieve stress, ontstekingsremming, toename van de insulinegevoeligheid, afname van leververvetting en intestinale dysbiose (dierstudies).
• Quercetine beschermt tegen cardiotoxische effecten van anthracycline en doxorubicine (dierstudies).
• Quercetine (500 mg/dag) cheleert ijzer en vermindert ijzerstapeling en leverdisfunctie bij mensen met β-thalassemie major die regelmatig bloedtransfusies nodig hebben. Bij ijzerstapeling in het darmweefsel is quercetine even effectief als deferoxamine (dierstudie). Quercetine remt de intestinale absorptie van (non-heem)ijzer. Wees terughoudend met quercetinesuppletie bij een ijzertekort.
• De combinatie van quercetine en curcumine (driemaal daags 480 mg curcumine en 20 mg quercetine) verlaagde in een humane pilotstudie aantal (-60%) en grootte (-51%) van adenomen (ileum, rectum) bij familiaire adenomateuze polyposis (FAP).
• Quercetine remt warfarine-geïnduceerde verkalking van de bloedvaten, onafhankelijk van (vitamine K2-afhankelijk) matrix GLA-proteïne, door remming van (door warfarine geactiveerde) transglutaminase-2/β-catenine signalering (in-vitro studie, dierstudie).
• Orale quercetinesuppletie remt stralingsgeïnduceerde huidfibrose, darmontsteking en hersenbeschadiging (dierstudies). Daarnaast verhoogt quercetine de effectiviteit van radiotherapie (in vitro, in vivo).
• Quercetine beschermt mitochondriën (in onder meer hart, lever, nieren) tegen toxiciteit van bisfenol A (BPA).
• Quercetine beschermt tegen aflatoxine-geïnduceerde immunosuppressie, oxidatieve stress en leverschade (dierstudies).
• Quercetine beschermt tegen toxiciteit van acrylamide en neurotoxiciteit van PCB’s (polychloorbifenylen; dierstudies).
• In een humane (pilot)studie verlaagde quercetine (tweemaal daags 250 mg gedurende 4 weken) de kans op orale mucositis door chemotherapie, vergeleken met placebo.
• Gelijktijdige inname van niacine (1 g) en quercetine (150 mg) vermindert de ‘niacineflush’ (humane pilotstudie).
• Quercetine remt longfibrose, geïnduceerd door bleomycine (dierstudie).
• Door chloroquine geïnduceerde oxidatieve stress en levertoxiciteit wordt tegengegaan door quercetine (dierstudie).
• Alfaliponzuur en quercetine hebben een synergetische activiteit bij het beschermen van de hersenen tegen neurotoxiciteit van aluminiumchloride (dierstudie).
• In een humane studie zorgde suppletie met quercetine, iedere 8 uur 500 mg gedurende 3-5 dagen voorafgaande aan hartkatheterisatie, voor verlaging van de kans op contrastvloeistof-geïnduceerde nierbeschadiging en nefropathie (contrastnefropathie).
• Quercetine beschermt tegen gentamycine-geïnduceerde ototoxiciteit (gehoorbeschadiging).

Gebruiksadviezen

Bij doses vanaf 150 mg quercetine per dag stijgt de quercetineplasmaspiegel significant en zijn biologische effecten waarneembaar. In de meeste klinische studies is quercetine gesuppleerd in doses tot 1000 mg/dag. Bij gebruik van een quercetinesupplement met sterk verbeterde opname, zoals quercetine-fytosoom, kan worden volstaan met een lagere dosis.